Infopunt 20 - Liberty Bike & Hike
In het voorjaar van 1943 doken duizenden Nederlanders onder om aan de tewerkstelling in Duitsland te ontkomen. Hierdoor werd de vraag naar onderduikplaatsen op het platteland enorm groot.
Landbouwer Willem Heber uit Heel richtte in de buurt van zijn boerderij een schuilplaats in de bossen bij de Heelderpeel in. Aannemer-timmerman Mathieu Linssen uit Beegden (alias "de Rus") was hem hierin al op de Beegderheide voorgegaan. Linssen en Heber besloten te gaan samenwerken en kregen steun van het Midden-Limburgse verzet, met name van Mathieu Rutten en diens vader.
De Beegderheide tussen Baexem, Beegden en Horn wordt gevormd door naaldbos, heide- en stuifzandrestanten en vennen. Voor de landbouwers was er niet veel te halen. Een geschikte plaats om je ongezien te kunnen verplaatsen, maar ook te verbergen. Echter was de Beegderheide ook een plek waar verraders en collaborateurs werden geëxecuteerd. Op 17 maart 1944 liquideerde het verzet J. Carteau en de tot Fransman genaturaliseerde Pool J. Wyniewsky in de bossen bij Beegden. Beiden zouden voornemens zijn geweest in de lokale verzetsgroep te infiltreren.
Tientallen onderduikers uit zowel de directe omgeving als het westen van het land werd hier onderdak verschaft. De geestelijkheid uit de omringende parochies, die ook nauw betrokken was bij het verzet en de hulp aan onderduikers, zorgde voor boeken en huisraad.
Toen er sprake was van mogelijke ontdekking van deze kampen werd besloten de onderduikers elders te huisvesten. Omdat er wekenlang geen politieman kwam opdagen, betrokken 26 onderduikers opnieuw het kamp.
Op nadrukkelijk verzoek van de politiechef in Roermond bemoeide inmiddels de Sicherheidsdienst zich met de meldingen omtrent de onderduikers. De SD kwam naar Heel om met manschappen de Ordnungspolizei de bossen van af het klooster Exaten tot aan Beegden uit te kammen. In totaal werden 18 personen gearresteerd.
Een van de gevangen genomen onderduikers had in het onderduikkamp een dagboek bijgehouden. Dat werd de boeren Heber en Rutten noodlottig. De onderduikers hadden bij hen thuis naar uitzendingen van de Engelse radio geluisterd en dat ook in het dagboek genoteerd. Heber en Rutten werden op basis hiervan gearresteerd en uiteindelijk naar concentratiekampen gebracht. Mathieu Lissen werd gewaarschuwd en kon tijdig onderduiken.
Willem Heber overleed op 25 maart 1945 in het concentratiekamp Mauthausen en Mathieu Rutten op 31 mei 1945 in Bergen-Belsen.
De route voert ons verderop in Heel langs het monument voor deze verzetshelden.
Bron:
Heemkundevereniging Heel
https://www.oorlogsbronnen.nl